Przewodnik dla początkujących

po otyłości gadów

Otyłość u gadów to powszechny problem, więc co możemy zrobić, aby nasze zwierzęta były zdrowe?

Jako odpowiedzialni opiekunowie wszyscy chcemy dla naszych gadów jak najlepiej – by były szczęśliwe i zdrowe.

Ale czy to możliwe, że dbamy o nie aż za dobrze?

przez Courtney Comer

Otyłość jest powszechnym problemem u wszystkich zwierząt domowych

Niezależnie od tego, czy chodzi o koty, psy, ptaki czy małe ssaki, gady nie są wyjątkiem. Według danych National Centre for Reptile Welfare, największego na świecie ośrodka adopcyjnego dla gadów, otyłość u gadów jest obecnie zdecydowanie najpoważniejszym problemem, z jakim się spotykają. Weterynarz specjalizujący się w zwierzętach egzotycznych, dr Tariq Abou-Zhar, szacuje, że około 15–20% gadów domowych, które przyjmuje w swojej brytyjskiej klinice, cierpi na otyłość.

Na szczęście możemy wiele zrobić, aby zapobiec otyłości u gadów.

Które gady są najbardziej narażone?

Nietrudno się domyślić, że najczęściej hodowane gatunki gadów są najbardziej podatne na otyłość. Może to wynikać z faktu, że te „gatunki dla początkujących” są często wybierane przez nowych i niedoświadczonych opiekunów, którzy częściej popełniają błędy hodowlane. Nie oznacza to jednak, że otyłość nie występuje u gatunków bardziej wymagających. Większe gady, takie jak pytony birmańskie, pytony siatkowe, warany czy tegu, często cierpią na tę przypadłość.

Najczęściej obserwowane gatunki gadów z nadwagą

  • węże zbożowe

  • agamy brodate

  • gekony lamparcie

  • gekony grzebieniaste

  • pytony birmańskie

  • pytony siatkowe

  • boa dusiciele

  • tegu

  • warany sawannowe

„Choć od czasu do czasu można podać smakołyk, podawanie ich zbyt często nie jest dobre.”

Courtney Comer

Pięć powodów, dla których gady stają się otyłe

Zanim rozwiążemy problem otyłości u gadów, musimy najpierw zrozumieć, jak i dlaczego do niej dochodzi. Świadomość przyczyn problemu to pierwszy krok do jego rozwiązania.

1. To ludzka natura

Jako ludzie oferowanie jedzenia jest oznaką życzliwości i dobrych manier. Jako opiekunowie chcemy uszczęśliwiać nasze gady, ale ważne jest, aby pamiętać, że gady nie muszą jeść tak często jak my. Choć od czasu do czasu można podać smakołyk, podawanie ich zbyt często nie jest dobre. Ostatecznie to my jesteśmy odpowiedzialni za dietę i dobrostan naszego gada, więc to od nas zależy, czy zapewnimy mu odpowiednią ilość pożywienia, aby zapobiec otyłości. Nie martw się – Twój gad nie uzna Cię za niegrzecznego, jeśli będziesz oszczędny ze smakołykami.

2. To fascynujące

Karmienie to jeden z najbardziej ekscytujących momentów w życiu gada. To wtedy stają się bardziej aktywne, co jest niezwykle interesujące do obserwowania. Niestety, niektórzy opiekunowie dają się ponieść karmieniu, bo chcą częściej oglądać swoje gady w akcji.

Do tego dochodzi ekscytacja związana z szybkim wzrostem gadów do imponujących rozmiarów – czyli tzw. „karmieniem energetycznym”. Karmienie gadów i obserwowanie ich rozwoju jest fascynujące, ale nie powinno odbywać się kosztem zdrowia zwierzęcia.

3. To nawyk

Młode gady muszą jeść często, aby zapewnić sobie wystarczającą ilość kalorii do wzrostu, ale gdy zwierzę osiąga dorosłość, nie potrzebuje już tak częstego karmienia. Wielu opiekunów trzyma się zasady „karmienia raz w tygodniu”, co powoduje, że ich zwierzę magazynuje nadmiar kalorii w postaci tłuszczu. Większość gatunków jest zaprogramowana, by jeść przy każdej możliwej okazji, ale nie potrafi sama regulować spożycia kalorii. Dlatego to my, opiekunowie, jesteśmy odpowiedzialni za harmonogram karmienia i wielkość porcji.

4. To kwestia metabolizmu

Opiekunowie często zapominają, że metabolizm gadów różni się od naszego. Ssaki, takie jak psy, koty i ludzie, wykorzystują część spożywanych kalorii do wytwarzania ciepła, dlatego muszą jeść tak często. Gady są jednak organizmami egzotermicznymi, co oznacza, że do generowania ciepła potrzebują źródeł zewnętrznych, takich jak słońce czy lampa grzewcza. Kalorie spożywane przez gady służą przede wszystkim jako źródło energii, a dzięki wolniejszemu metabolizmowi mogą znacznie dłużej wytrzymać między posiłkami. Niesamowite, prawda?

5. To jest tak powszechne

Niektórzy opiekunowie po prostu nie zdają sobie sprawy, że ich gad ma nadwagę. Wiele gadów, które widzimy w mediach społecznościowych, jest otyłych, więc może się wydawać, że Twój pulchny gad ma normalną sylwetkę. Co gorsza, opiekunowie dysponują niewielką ilością danych, do których mogliby się odwołać, aby sprawdzić, czy ich zwierzę jest zdrowe.

Walka z otyłością

Choć otyłość u gadów jest powszechnym problemem, można ją łatwo rozwiązać, wprowadzając kilka prostych zmian:

  • Rejestrowanie wagi gada jest istotnym elementem dbania o jego dobrą kondycję. Waż go co najmniej raz w miesiącu. Jeśli Twój gad jest w pełni dorosły i jego waga rośnie, może to wskazywać na problem.

  • Zabierz swojego gada na badanie kontrolne. Dobry specjalistyczny sklep z artykułami dla gadów będzie w stanie stwierdzić, czy Twój gad przybiera na wadze, a regularne wizyty u specjalistycznego weterynarza są jeszcze lepszym rozwiązaniem. Będą wdzięczni (i prawdopodobnie pod wrażeniem), jeśli pokażesz im dokumentację wagi swojego gada, a oni doradzą Ci, jak w razie potrzeby dostosować dietę zwierzęcia.

    O wiele łatwiej jest rozwiązać problem z wagą, gdy jest on niewielki. Dlatego kontrole są tak istotne. Chodzi przede wszystkim o profilaktykę.

  • Ćwiczenia i urozmaicenia mają większy wpływ na zdrowie i dobrostan niż na utratę wagi, ale wszystko, co spala kalorie, będzie pomocne, dlatego warto odtwarzać naturalne środowisko gada. Zbudowanie wybiegu, który umożliwia zwierzęciu wykonywanie naturalnych zachowań, takich jak wspinanie się, skakanie czy kopanie, jest niezbędnym elementem dobrej hodowli i pomoże utrzymać gad w dobrej kondycji i zdrowiu.

    Możesz też sprawić, aby zwierzę „pracowało” na swoje pożywienie, stosując karmniki-łamigłówki, trening celowy lub po prostu rozmieszczając pokarm w obrębie wybiegu, aby zachęcić je do żerowania. Zapewnienie gadom przestrzeni i urozmaiceń to doskonały sposób na zapewnienie im ruchu, a tym samym zmniejszenie ryzyka otyłości.

  • Różne zwierzęta z różnych części świata mają odmienne metabolizmy i indywidualne zapotrzebowanie kaloryczne w różnych porach roku. Metabolizm często różni się także między osobnikami tego samego gatunku.

    Zarządzaj pożywieniem i kaloriami swojego gada w oparciu o potrzeby danego gatunku, uwzględniając metabolizm i kondycję każdego osobnika. Podawaj ofiary o różnych rozmiarach i zapewnij szeroki wybór pokarmu. Możesz też nieznacznie wydłużyć odstępy między karmieniami. Pamiętaj, że gady w naturze nie mają ścisłego harmonogramu karmienia ani określonego rozmiaru ofiar. Czasami pożywienie może w ogóle nie być dostępne, więc pominięcie posiłku od czasu do czasu jest w porządku. Nie zaszkodzi też urozmaicić dietę.

  • Jeśli Twój gad jest już otyły, nie martw się – możemy wiele zrobić. Zakładając, że zabrałeś zwierzę do weterynarza, aby wykluczyć inne problemy zdrowotne, przywrócenie mu prawidłowej wagi jest całkowicie w Twoich rękach. Utrata wagi powinna przebiegać stopniowo, więc możesz zacząć od podawania mniejszych porcji pokarmu i wydłużania odstępów między posiłkami. Dobry sklep zoologiczny będzie w stanie polecić odpowiedni pokarm dla Twojego zwierzęcia – co prawdopodobnie oznacza unikanie niektórych smakołyków, które Twój gad tak bardzo lubi. Może to wymagać czasu i wytrwałości, ale możesz być pewien, że robisz to dobrze.

    Ważne jest jednak, aby kontynuować regularne karmienie zwierzęcia, nawet jeśli robisz to rzadziej i mniejszymi porcjami. Całkowite zaprzestanie karmienia nie jest dobrym pomysłem, ponieważ może prowadzić do wielu innych poważnych problemów zdrowotnych. Zazwyczaj najlepszym sposobem jest podawanie małych porcji rzadziej.

Rozgłaszajmy to

Świadomość problemu otyłości to pierwszy krok do jego rozwiązania. Im więcej opiekunów będzie zdawało sobie z niego sprawę, tym skuteczniej jako społeczność będziemy w stanie mu zapobiegać.

Otyłość u gadów jest powszechnym problemem, ale istnieją proste rozwiązania.

Podnoszenie świadomości pomoże innym opiekunom unikać typowych błędów i zapewnić zwierzętom lepszy dobrostan, dzięki czemu wszyscy staniemy się bardziej odpowiedzialnymi opiekunami gadów.

Dowiedz się więcej o otyłości u gadów

  • Dziesięć wskazówek, jak zapobiegać otyłości u gadów | z Dillonem Perronem ze Animals at Home

    Video

  • Czy Twój gad jest otyły? | RRK Podcast Odcinek 3 (po angielsku)

    Video

Courtney Comer jest studentką technologii weterynaryjnej na Florydzie.

Jest oddaną miłośniczką gadów i dumną opiekunką Udona, kenijskiego boa piaskowego.

Aby cieszyć się większą liczbą artykułów tego typu

Dołącz do RRK już dziś

i odbierz nasz darmowy magazyn cyfrowy.

Zostań członkiem