Obalanie mitów:

Salmonella u gadów

Oczywiście można zarazić się salmonellą od swoich gadów domowych – tak samo jak od wielu innych popularnych zwierząt towarzyszących. Ale jak duże jest to ryzyko i co mogą zrobić opiekunowie, aby zapobiec zakażeniu i nim zarządzać?

Autor: Courtney Comer

Wydaje się, że prawie każdy wie, że od gadów można złapać salmonellę. Coraz więcej jednak dowodów wskazuje, że ryzyko jest niskie i łatwe do opanowania. Zdecydowanie najczęstszym źródłem zakażenia salmonellą jest jedzenie w naszej lodówce. Surowe lub niedogotowane mięso to jedna z najprostszych dróg, by zarazić się chorobami przenoszonymi przez żywność, takimi jak E. coli czy salmonella. Nic więc dziwnego, że mycie surowego mięsa w zlewie często prowadzi do skażenia i chorób.

Mimo to ważne jest, aby opiekunowie gadów ograniczali ryzyko zakażenia od swoich zwierząt. Najlepszym sposobem jest edukacja na temat higieny i prawidłowej pielęgnacji. Oto lista często zadawanych pytań, które pomogą Ci obrać właściwy kierunek.

Czy gady mogą przenosić salmonellę?

Tak, bakterie można znaleźć w ich przewodzie pokarmowym i mogą być wydalane z odchodami. Jednak niewiele z hodowlanych gadów trzymanych dziś w domach ma dodatni wynik testu na salmonellę.

Czy inne zwierzęta domowe również przenoszą salmonellę?

Tak, salmonellę można znaleźć także u psów, kotów, ptaków, gryzoni, ryb tropikalnych, kóz, koni, fretek i wielu innych gatunków! Warto pamiętać, że mogą one przenosić bakterie na inne zwierzęta i ludzi, nawet jeśli same nie wykazują objawów zakażenia.

Ile przypadków salmonelli występuje w Stanach Zjednoczonych każdego roku?

Szacuje się, że w USA co roku występuje około 1,4 miliona przypadków salmonellozy, z czego większość wynika ze spożycia niedogotowanego lub skażonego mięsa, jajek i produktów mlecznych. Tylko około trzy procent przypadków salmonelli jest związanych z kontaktem z gadami.

Skąd będę wiedzieć, że zaraziłem się salmonellą?

Możesz zauważyć następujące objawy:

bóle brzucha
dreszcze
ból głowy
nudności
biegunkę
wymioty

Objawy zwykle pojawiają się od sześciu godzin do sześciu dni po zakażeniu i trwają od czterech do siedmiu dni. Większość osób wraca do zdrowia bez leczenia, ale zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Przyjmowanie antybiotyków podczas zakażenia salmonellą nie jest zalecane, ponieważ bakterie mogą rozwinąć oporność na leczenie.

Kto jest najbardziej narażony?

Choć salmonella nie jest poważną chorobą dla większości ludzi, w Stanach Zjednoczonych co roku dochodzi do około 26 000 hospitalizacji i 420 zgonów. Najbardziej narażone na ciężki przebieg są:

dzieci poniżej piątego roku życia
dorośli powyżej 65 lat
kobiety w ciąży
osoby z osłabionym układem odpornościowym lub chorobami takimi jak cukrzyca, AIDS/HIV, biorcy przeszczepów narządów czy pacjenci poddawani chemioterapii.

Jak można zarazić się salmonellą od gada?

Bakterie z przewodu pokarmowego gada muszą dostać się do ludzkiego układu pokarmowego przez tzw. drogę kałowo-ustną. Dzieje się tak, gdy odchody gada lub coś skażonego bakteriami salmonelli z tych odchodów trafia do ust człowieka. Może się to stać przez brudne ręce, rękawiczki, podłoże, wodę, sprzęt do pielęgnacji lub jakikolwiek inny przedmiot, który miał kontakt z odchodami gada. Nawet skóra gada może być skażona, dlatego całowanie ich nie jest dobrym pomysłem.

Nie można zarazić się salmonellą tylko przez trzymanie lub dotykanie gada, ale można przenieść bakterie z jego skóry, jeśli po tym włoży się ręce do ust.

Czy można pozbyć się salmonelli u mojego gada?

Teoretycznie tak, ale większość ekspertów uważa to za trudne, niepraktyczne i niepotrzebne — nie wspominając już o kosztownych testach potwierdzających.

Jak mogę uniknąć zakażenia salmonellą?

Na szczęście uniknięcie zakażenia salmonellą od swojego gada jest dość proste. Wystarczy przestrzegać tych kilku zasad:

Umyj ręce

Po kontakcie ze zwierzęciem lub jego wyposażeniem pamiętaj, aby natychmiast umyć ręce ciepłą wodą z mydłem. Myj je przez co najmniej 20 sekund, zanim dotkniesz czegokolwiek innego – zwłaszcza twarzy.
Zapobiegaj zanieczyszczeniu krzyżowemu

Nigdy nie jedz, nie gotuj ani nie podawaj jedzenia po kontakcie z gadami. Zachowaj tę samą ostrożność wobec przedmiotów, które miały kontakt z gadami, ich pokarmem, wyposażeniem lub wodą. Zawsze myj ręce i dezynfekuj powierzchnie.
Nadzoruj zwierzęta i dzieci

Bądź szczególnie czujny w przypadku dzieci poniżej piątego roku życia, ponieważ ich układ odpornościowy jest bardziej podatny na infekcje. Trzymaj gady z dala od ich zabawek, butelek, ubrań i kocyków, ponieważ dzieci często biorą je do ust. Starsze dzieci można nauczyć prawidłowego obchodzenia się ze zwierzętami i mycia rąk pod nadzorem dorosłych.
Czyść wszystkie skażone powierzchnie

Jeśli gad lub jego wyposażenie miały kontakt z jakąś powierzchnią, zawsze oczyść to miejsce środkiem dezynfekującym, aby usunąć bakterie salmonelli. Często bakterie pozostają w miejscach, gdzie myto gady, ich jedzenie lub akcesoria – na przykład w zlewach czy wannach.
Nie całuj swoich gadów

To może być trudne dla tych, którzy okazują zwierzętom dużo uczuć, ale nie należy dopuszczać, by gady zbliżały się do ust. Pamiętaj, że salmonella musi zostać połknięta, aby dostać się do organizmu i zaatakować układ pokarmowy.

Perspektywa weterynarza

James Sheridan DVM MRCVS

Właściciele gadów często pytają mnie o salmonellę i o to, czy powinni się martwić. Na szczęście zwykle uspokajają ich fakty – szczególnie gdy zostaną przedstawione we właściwej perspektywie.
W rzeczywistości stosunkowo rzadko wykrywa się salmonellę w badaniach kału gadów. A nawet jeśli wynik jest dodatni, zwierzę zazwyczaj nie wykazuje objawów ani nie choruje.

Wierz lub nie, ale prawie wszystkie zwierzęta mogą przenosić choroby odzwierzęce, i nie tylko salmonelli powinniśmy się obawiać. Na przykład psy i koty mogą przenosić E. coli, giardię, toksoplazmozę, glisty, tasiemce, pchły, kleszcze, świerzb czy grzybicę skóry. Dlatego tak ważne jest zachowanie higieny, niezależnie od gatunku pupila.

Podsumowując: choć możliwe jest zakażenie salmonellą od gadów, ryzyko jest minimalne – zwłaszcza przy stosowaniu zasad higieny.
Niezależnie od tego, czy Twój gad miał dodatni wynik testu na salmonellę, powinieneś myć ręce po każdym kontakcie ze zwierzęciem, dbać o czystość jego terrarium i trzymać wszystko, co miało z nim kontakt, z dala od miejsc przygotowywania posiłków. Zrozumienie ryzyka i sposobów jego minimalizacji jest kluczowe. W końcu – salmonella to nie żart.

Problemy z małymi żółwiami

W Stanach Zjednoczonych obowiązuje zakaz sprzedaży żółwi o długości poniżej 10 cm, ale nie dlatego, że te malutkie żółwie częściej przenoszą salmonellę. W rzeczywistości zarówno małe, jak i duże żółwie często są jej nosicielami, ponieważ wydalają do tej samej wody, w której pływają.

Amerykańskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) uznało, że żółwie mniejsze niż 10 cm stanowią wysokie ryzyko przeniesienia salmonelli na ludzi, ponieważ młode żółwie wydają się atrakcyjnymi zwierzątkami, a ich mały rozmiar sprawia, że dzieci mogą łatwo wziąć je do ust. Szacuje się, że zakaz zapobiega około 100 000 przypadkom salmonellozy rocznie wśród amerykańskich dzieci.

Pomimo zakazu te małe żółwie są wciąż sprzedawane nielegalnie w sklepach, na targach, bazarach i przydrożnych stoiskach. Dlatego wielu uważa, że sam zakaz nie rozwiązuje problemu – żółwie można nadal kupić, niezależnie od prawa federalnego. Kluczem do zapobiegania wybuchom salmonelli jest edukacja i zrozumienie kilku prostych zasad higieny, które praktycznie redukują ryzyko do zera.